Tüm canlılar gibi kedi ve köpeklerde de pire enfestasonu gibi pirelenme, kenelenme ve bitlenme durumları görülebilmektedir. Bütün kedi ve köpekler için üzerlerinde yaşayabilen 2000den fazla pire türü bulunmaktadır.
Lakin ülkemizde 2000 e yakın olan bu türlerden sadece 5-6 adeti bulunmakta ve etkilemektedir. Bu makalemizde sizlerle önemli olan pire türlerinden bahsederek onları tanımanızı sağlayacağız. Ardından ise onlardan korunmak için yapabileceklerinizden bahsedeceğiz. İyi okumalar dileriz!
Önemli Pire Türleri
Ctenocephalides felis: Dünya üzerindeki kedi ve köpeklerde görülen en yaygın pire türünün adı Ctenocephalides felis’dir. Genel olarak kedilere özgü olarak bilinse de köpeklerde de yaygın bir şekilde görülmesi ile bilinmektedir. Neredeyse bütün kedi ve köpeklerin pire enfestasyonlarının %90’ından bu tür sorumlu olmaktadır.
Ctenocephalides canis: Ağırlıklı olarak köpeklerde görülen, onları etkileyen ve genellikle kedilerde görmediğimiz, ctenocephalides felis’in kuzeni bir pire türüdür.
Echidnophaga gallinacea: Adından da anlaşılacağı gibi gallinacea yani tavuk ve tavuk gillerde görülen özellikle kanatlıları etkileyen pire türüdür. Kedi ve köpeklerde oldukça nadir görülür. Lakin bu görülmediği anlamına gelmez.
Pulex irritans: Pulex irritans, insanlar için özel olarak insan piresi şeklinde tanımlanır. Çok nadir de olsa kedi ve köpeklerde görebilmekteyiz.
Pirelerde Üreme ve Çoğalma
Her canlı gibi kedi ve köpeklerde pireler de üreme ve çoğalma faaliyetleri göstermektedirler. Yumurtadan çıkan larvaların erişkin hale gelmesi için de belirli bir zaman geçmesi gerekmektedir. Genel olarak 21 gün olarak bilinse de, bu süre 2000e yakın tür bulunduğu için 15 gün ile 6 ay arasında değişim gösterebilmektedir.
Her zaman erişkin bireyler konakçıları üzerine döllenmiş yumurtalarını bırakmaktadırlar. Konakçının hareketleri, kaşıntılar gibi durumlar vesilesiyle hareket eden yumurtalar konakçının üzerinde ve çevreye yayılırlar. Bu yumurtalardan türe uygun bir süre sonrasında larvalar çıkar. Larvalar beyaz küçük kurtlara benzemektedirler.
Larvalar konakçının beslenme artıkları ve dışkısındaki atıklarla beslenirler. Genel olarak nemli bölgelerde yaşama eğilimi gösteren larvalar kuru ve sıcak ortamlarda ölmektedirler. Uygun bir süre boyunca olgunlaşan larvalarda pupa evresi adı verdiğimiz bir evre görülür. Bu evrede pupalaşan larva yine türe uygun süre boyunca bekledikten sonra yetişkin bireye dönüşür. Kozasının içerisinde yaklaşık 2 hafta bekleyen kedi ve köpeklerde pire üreme faaliyetlerine devam edebilmek adına kendisine yetişkin bir konakçı bularak üremeye ve beslenmeye başlar.
Konakçıdan ayrılan pireler 2-3 gün içerisinde ölmektedirler. Bu sebepten ötürü bir an önce kendisine yeni konakçı bulmalı ve beslenmeye devam etmelidir. Bildiğiniz gibi bizim için her yerde gördüğümüz Cteanocephalides felis türü kedi ve köpeklerde pireler 16 gün içerisinde bahserttiğimiz siklusu tamamlamaktadırlar.